Tymianek to zioło z rodziny miętowatych, które prawdopodobnie kojarzysz ze swojego zestawu przypraw, ale jest czymś znacznie więcej niż tylko składnikiem dodatkowym. Zakres jego zastosowań jest imponujący. Według badań z 2014 r. ma ponad 400 podgatunków. Starożytni Egipcjanie używali go do balsamowania zwłok, a starożytni Grecy stosowali go jako kadzidło.
Spis treści
Korzyści zdrowotne tymianku
Dzięki swojemu charakterystycznemu smakowi tymianek do dziś pozostaje kulinarną podstawą. Tymianek ma również wiele właściwości leczniczych. Korzyści płynące z jego stosowania to między innymi:zwalczanie trądzikuobniżanie ciśnienia krwipomaganie w łagodzeniu kaszlu, wzmacnianie odporności, zwalczanie infekcji, odpędzanie szkodników paromaterapia, poprawianie nastroju, zastosowania kulinarne, zapobieganie infekcjom bakteryjnym, pomaganie w leczeniu drożdżycy, prawdopodobnie pomaga w walce z niektórymi rodzajami raka.
Tymianek na trądzik
Jeśli masz już dość kupowania i próbowania leków na trądzik bez recepty bez dobrych rezultatów, możesz mieć szczęście. Tymianek znany jest ze swoich właściwości antybakteryjnych i może mieć przyszłość jako składnik zwalczający trądzik. Gdy tymianek jest moczony w alkoholu przez kilka dni lub tygodni, zamienia się w roztwór zwany nalewką. W starszym badaniu z 2010 roku stwierdzono, że olejek eteryczny z tymianku ma działanie antybakteryjne wobec Propionibacterium acnes, bakterii uważanej za przyczynę trądziku. Nadal jednak nie wiadomo, czy olejek tymiankowy rzeczywiście zmniejsza liczbę pryszczy.
Tymianek na kaszel
Olejek eteryczny z tymianku, pozyskiwany z liści tymianku, jest często stosowany jako naturalny środek przeciwkaszlowy. W jednym ze starszych badań z 2006 r. wykazano, że połączenie tymianku i liści bluszczu pomogło złagodzić kaszel i inne objawy ostrego zapalenia oskrzeli. W badaniu z 2018 r. stwierdzono, że połączenie tymianku i ekstraktów z pierwiosnka zmniejsza stan zapalny i ilość śluzu w modelu zwierzęcym. Następnym razem, gdy dopadnie Cię kaszel lub ból gardła, spróbuj wypić herbatę z tymianku.
Zobacz również: Zioła na kaszel – 7 propozycji na suchy kaszel
Tymianek na poprawę odporności
Na szczęście Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) podaje, że tymianek zawiera wiele cennych składników odżywczych, w tym witaminę A witaminę C miedź błonnik żelazomangan. Jednak tymianek nie jest doskonałym źródłem tych składników odżywczych, jeśli nie spożywasz go w nadmiarze. Na przykład 1 łyżeczka tymianku zawiera 1,28 miligrama witaminy C – według Food and Drug Administration (FDA) to zaledwie 1% dziennego zapotrzebowania.
Właściwości dezynfekcyjne tymianku
Pleśń jest powszechnym, ale potencjalnie niebezpiecznym zanieczyszczeniem powietrza, które może czaić się w Twoim domu. Gdy już ją zidentyfikujesz, będziesz chciał podjąć odpowiednie kroki, aby się jej pozbyć raz na zawsze. W niektórych przypadkach rozwiązaniem może być olejek tymiankowy. Badanie przeprowadzone w 2017 r. wykazało, że tymianek może być skuteczny w zwalczaniu szarej pleśni w owocach gujawy. Efekty te mogą dotyczyć także pleśni w domu. Starsze badanie z 2007 r. sugeruje, że tymianek może być stosowany jako środek dezynfekujący w mieszkaniach, w których występuje niewielkie stężenie pleśni. Jeśli jednak w domu znajduje się znaczna ilość pleśni, najlepiej zatrudnić profesjonalistę, który ją usunie.
Tymianek na szkodniki
Agencja Ochrony Środowiska twierdzi, że tymol, rodzaj olejku tymiankowego, jest także składnikiem wielu pestycydów – zarówno stosowanych na zewnątrz, jak i wewnątrz pomieszczeń – i jest powszechnie stosowany do zwalczania: bakterii, wirusów, szczurów, myszy, innych szkodników zwierzęcych. Badania przeprowadzone w 2021 r. wykazały, że olejek eteryczny z tymianku jest skuteczny w zwalczaniu dorosłych komarów i ich larw. Domowy środek odstraszający można przygotować, mieszając 4 krople olejku tymiankowego na każdą łyżeczkę oliwy z oliwek lub mieszając 5 kropli na każde 50 ml wody.
Tymianek do arometerapii
W większości sklepów można znaleźć organiczne i naturalne produkty do pielęgnacji skóry, a wiele z nich zawiera tymianek. Tymianek jest również popularnym składnikiem naturalnych dezodorantów i często wchodzi w skład potpourri. Możesz używać olejku eterycznego z tymianku w dyfuzorze do aromaterapii, aby potencjalnie czerpać korzyści z jego właściwości poprawiających nastrój, choć potrzebne są dalsze badania.
Tymianek poprawia nastrój
Olejek eteryczny z tymianku jest często stosowany do celów aromaterapeutycznych i terapeutycznych ze względu na zawartą w nim substancję czynną – karwakrol. W badaniu przeprowadzonym w 2013 r. na zwierzętach wykazano, że karwakrol zwiększa stężenie serotoniny i dopaminy – dwóch hormonów regulujących nastrój. Regularne stosowanie tymianku lub olejku tymiankowego może mieć pozytywny wpływ na Twoje samopoczucie i nastrój. Potrzebne są jednak dalsze badania na ludziach.
Gotowanie z wykorzystaniem tymianku
Tymianek to wspaniały składnik kuchni na całym świecie, zwłaszcza we Francji, Włoszech i w basenie Morza Śródziemnego. Tymianek jest głównym składnikiem tego smacznego sosu pesto, który można stosować jako przyprawę lub dodać do makaronu czy ryżu. Świeże liście lub całe gałązki tymianku można wykorzystać do przygotowania mięsa lub drobiu. Tymianek jest także doskonałym składnikiem ryb, jak w tym zdrowym dla serca przepisie na białą rybę. Pełnoziarnisty makaron z serem i grzybami oraz tymiankiem to dorosła wersja ulubionego dania z dzieciństwa, a także świetny sposób na wzbogacenie diety o tymianek.
Tymianek może mieć także pozytywny wpływ na bezpieczeństwo i trwałość olejów spożywczych. Badanie przeprowadzone w 2012 roku wykazało, że ekstrakt z tymianku może przedłużać stabilność oleju słonecznikowego w różnych temperaturach, a także zapewniać działanie przeciwutleniające. Możesz przygotować własny olej nasączony tymiankiem, postępując zgodnie z poniższym przepisem. Nie ma jednak gwarancji, że ta domowa wersja oleju będzie miała wpływ na jego stabilność.
Tymianek na infekcje bakteryjne
Czy miałeś kiedyś zatrucie pokarmowe? Badanie in vitro z 2013 r. wykazało, że olejek tymiankowy może być naturalnym środkiem konserwującym produkty spożywcze przeciwko kilku popularnym bakteriom, które wywołują choroby u ludzi, nawet w niskich stężeniach. Ponadto badanie in vitro z 2011 r. wykazało, że olejek tymiankowy jest skuteczny przeciwko opornym szczepom bakterii Staphylococcus, Enterococcus, Escherichia i Pseudomonas. Należy pamiętać, że nie oznacza to, że spożywanie olejku tymiankowego uchroni Cię przed zatruciem pokarmowym. Ponadto regularne przyjmowanie suplementów z tymiankiem prawdopodobnie zabiłoby wiele dobrych bakterii w Twoich jelitach.
Zakażenie drożdżakami, a tymianek
Tymianek jest nie tylko potencjalnie skuteczny w walce z bakteriami. Może być również skuteczny w walce z grzybami. Badanie in vitro z 2021 roku wykazało, że bardzo małe dawki olejku eterycznego z tymianku działają grzybobójczo na Candida albicans, częstą przyczynę infekcji drożdżakowych, nawet jeśli grzyb był odporny na lek wydawany na receptę – flukonazol.
Zobacz również: Zioła przeciwgrzybiczne – 6 propozycji
Wnioski
Tymianek jest wszechstronnym ziołem o szerokim spektrum dobroczynnych zastosowań. Jednak większość badań przeprowadzono w laboratoriach lub na zwierzętach, więc dowody naukowe na poparcie tych korzystnych zastosowań są dość słabe. Stosowanie tymianku nie powinno zastępować opieki medycznej i leczenia. Jeśli chcesz poznać zalety tymianku, możesz skorzystać z medycyny komplementarnej i alternatywnej, szukając wykwalifikowanego specjalisty, np. naturopaty lub osteopaty, w połączeniu z leczeniem konwencjonalnym.